HALİT ZİYZ UŞAKLIGİL'İN HAYATI
Halit Ziya Uşaklıgil, 1866 yılında İstanbul'da doğdu ve 27 Mart 1945'te İstanbul'da vefat etti. Türk edebiyatının önemli yazarlarından biri olan Uşaklıgil, Servet-i Fünun ve Cumhuriyet dönemi yazarları arasında yer alır. İlk eğitimini İstanbul'da Mercan Mahalle Mektebi'nde aldıktan sonra, Fatih Askeri Rüştiyesi'nde öğrenimine devam etti. Babasının işleri bozulunca ailesiyle birlikte İzmir'e taşındı ve burada İzmir Rüştiyesi'ne girdi. Özel Fransızca dersler aldı ve Avusturyalı Katolik rahiplerin yönettiği Mechitariste Okulu'na devam etti.
Edebiyat hayatına çeviriler ve şiirlerle başlayan Uşaklıgil, İzmir'de 1884-1885 yılları arasında Nevruz dergisini, 1886'da Hizmet gazetesini çıkardı. 1896'da Edebiyat-ı Cedide topluluğuna katıldı ve Servet-i Fünun dergisinde romanlarını tefrika halinde yayımladı. En bilinen eserlerinden biri olan "Aşk-ı Memnu" (Yasak Aşk), ilk büyük Türk romanı olarak kabul edilir.
Halit Ziya Uşaklıgil, edebi yaşamında Batı edebiyatı ve estetik dersleri verdiği İstanbul Üniversitesi'nde de görev yaptı. Eserlerinde, dönemin basın dünyasını ve toplumun çeşitli kesimlerini gerçekçi bir yaklaşımla betimledi
ESERLERİ
Mai ve Siyah (1897): Servet-i Fünun edebiyatının önemli eserlerinden biri olan bu roman, genç bir yazarın hayallerini ve hayal kırıklıklarını anlatır.
Aşk-ı Memnu (1899): Batılı anlamda ilk büyük Türk romanı olarak kabul edilen bu eser, yasak bir aşk hikayesini ve toplumun ahlaki değerlerini sorgular.
Kırık Hayatlar (1924): Aile içi ilişkileri ve bireylerin hayal kırıklıklarını ele alan bu roman, Uşaklıgil'in gerçekçi üslubunu yansıtır.
Nemide (1889): İstanbul'da geçen bu roman, bir aşk hikayesi etrafında şekillenir ve toplumsal değerleri irdeler.
Bir Ölünün Defteri (1889): Ölü bir adamın geride bıraktığı notlarla şekillenen bu eser, psikolojik tahliller ve bireysel çatışmalar üzerine kuruludur.
Ferdi ve Şürekâsı (1894): İş hayatının zorlukları ve bireylerin ahlaki değerlerini sorgulayan bu roman, Uşaklıgil'in toplumsal eleştirilerini içerir.
Sefile (1886): Toplumsal çöküntü ve ahlaki değerlerin yitirilmesini anlatan bu eser, yazarın ilk romanlarından biridir.
Bu eserler, Halit Ziya Uşaklıgil'in edebi yetkinliğini ve toplumsal eleştiri yeteneğini gösteren önemli yapıtlarıdır.